Konieczność analizowania opłacalności podejmowanych działań oraz wyboru pomiędzy różnymi możliwościami pojawia się na każdym szczeblu funkcjonowania przedsiębiorstwa. Analizy takie warto sporządzać zarówno dla przedsięwzięć strategicznych (np. przejęcie innego podmiotu, budowa nowej fabryki) jak i mniej ważnych, związanych z bieżącą działalnością (np. wyremontować maszynę, czy kupić nową, realizować zadanie własnymi siłami, czy zlecić je na zewnątrz).
Do analizy opłacalności stosujemy dyskontowanie przepływów pieniężnych generowanych przez przedsięwzięcie. Sprawą kluczową jest oszacowanie wielkości przepływów pieniężnych – do tego celu wykorzystujemy modele projekcji finansowej budowane z osobna dla poszczególnych przedsięwzięć i firm.
Analiza opłacalności dostarcza kadrze kierowniczej informacji niezbędnych do podjęcia decyzji:
- Czy warto angażować się w przedsięwzięcie (inwestycję/ restrukturyzację)?
- Jakie ryzyko wiąże się z realizacją przedsięwzięcia?
- Które przedsięwzięcie (wariant przedsięwzięcia) możliwe do realizacji wybrać?
- Produkować samemu, czy zlecić produkcję na zewnątrz?
Ponadto, do analizy opłacalności standardowo sporządzamy analizę wrażliwości, która daje odpowiedź na pytanie: jak zmieni się opłacalność przedsięwzięcia wraz ze zmianą warunków funkcjonowania, np. jeśli zmienią się:
- Przychody (z powodu zmiany cen produktów lub zmiany wielkości wolumenu sprzedaży);
- Koszty działalności;
- Oprocentowanie kredytu inwestycyjnego;
- Poziom inflacji;
- Inne parametry, w zależności od charakterystyki przedsięwzięcia.